Wnioskowanie kliniczne
Diagnostyka Cyriaxa (Medycyna Ortopedyczna) to doskonały zestaw narzędzi diagnostycznych w codziennej pracy fizjoterapeuty. Różnicowanie można przeprowadzić przez szczegółowy wywiad i badanie funkcjonalne, a dokładną lokalizacje podrażnionych struktur można poznać albo przez obecność objawów lokalizujących albo przez palpację.
Mówiąc o szczegółowej diagnozie, możemy mówić o precyzyjnym leczeniu.
Drogowskazy kliniczne
Prawidłowa droga do uzyskania dokładnej diagnozy wg metody Cyriax :
- dobry wywiad
- badanie funkcjonalne wszystkich struktur w okolicy uszkodzenia.
Nieprawidłowa droga do uzyskania diagnozy to palpacja bolesnego regionu bez uprzedniego przeprowadzenia badania funkcjonalnego.
Diagnostyka Cyriaxa. Czego szukamy?
Poniżej zostana przedstawione zasady diagnostyczne i podstawowe pojęcia Medycyny Ortopedycznej wg Cyriax’a:
- nierozerwalne prawdopodobieństwa
Nierozerwalne prawdopodobieństwa (inherent likelihoods)
Pojęcie określające możliwości lub ich brak występowania objawów jakie podaje pacjent. W badaniu porównujemy objawy z budową anatomiczną, funkcją uszkodzonego obszary ciała. Jeśli opisywane dolegliwości pokrywają się z anatomią, funkcją i zostają potwierdzone w badaniu funkcjonalnym to mówimy o tzw. nierozerwalnym prawdopodobieństwie w innych przypadkach o nierozerwalnym nieprawdopodobieństwie (inherent unlikelihoods).
- czerwone flagi (dzwonki alarmowe)
W badaniu niekiedy występują określone symptomy albo kombinacje symptomów i objawów wskazują na poważne uszkodzenia. Cyriax określa takie sytuacje jako dzwonki alarmowe.
- obiektywne objawy
- koncentrujemy się “tym” bólu, zgłaszanym przez pacjenta
- ocena czucia końcowego
Czucie końcowe (end-feel) jest typowym pojęciem Cyriaxa. Opisuje uczucie, które badający ma na końcu zakresu ruchów pasywnych i informuje go o strukturach, które są lub nie są ograniczone ruchowo.
- objawy lokalizujące, a palpacja tylko wtedy, kiedy jest konieczna
Objaw lokalizujący (localizing sign)
Jest to objaw występujący w czasie wykonywania testów aktywnych lub/i pasywnych, który wskazuje dokładne miejsce uszkodzenia w zajętej strukturze. Daje to tak kompletną diagnozę, że możliwe jest bezpośrednie leczenie uszkodzenia bez poprzedzającej go palpacji.
Diagnostyka Cyriaxa. Jak badamy?
- używamy zasad selektywnego napięcia
- używamy ruchów fizjologicznych
- oceniamy struktury inert – niekurczliwe i kontraktil – kurczliwe
Struktury INERT: torebka stawowa, więzadła, kaletki maziowe, opona twarda, osłonka oponowa i korzenie nerwowe, nerwy obwodowe
Struktury KONTRAKTIL: ścięgno, brzusiec mięśnia, przejście mięśnia w ścięgno, przyczep ścięgna do kości.
- prosimy pacjenta o współpracę
- należy brać pod uwagę osobowość pacjenta
- utrzymujemy równowagę pomiędzy łatwowiernością i nadmiernym sceptycyzmem
- uwzględniamy badania obrazowe, kiedy to konieczne